Met de FNP is Dongeradeel Sociaal de grote winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Ronduit teleurstellend dan ook dat Dongeradeel Sociaal buiten de coalitie wordt gehouden. De informateurs adviseren een coalitie van CDA, FNP en ChristenUnie.

Niet omdat CDA en FNP inhoudelijk veel met Dongeradeel Sociaal verschillen, maar vooral vanwege ‘gevoeligheden’ bij het CDA, zo stellen de informateurs Hilbrand Visser (CDA) en Theunis Piersma (FNP) in hun rapport. Dongeradeel Sociaal wordt in dat rapport grof tekort gedaan door als ‘afsplitsing van het CDA’ weggezet te worden. Daarbij wordt volstrekt voorbijgegaan aan de samenwerking met GroenLinks en de brede steun die Dongeradeel Sociaal kreeg vanuit de Dongeradeler samenleving met bijna 10 procent van de stemmen.

Daarnaast zou Dongeradeel Sociaal nog te nieuw en onervaren zijn en zou het mogelijk moeilijk onderhandelen zijn. Daarbij wordt gemakshalve vergeten dat fractievoorzitter Jouke Douwe de Vries al 8 jaar ervaring heeft in de Dongeradeler raad en dat er programmatisch veel overeenkomsten met CDA en FNP zijn. De ChristenUnie daarentegen heeft een volledig nieuwe fractie en is tegen de openstelling van winkels op zondag. En dat is weer een ‘zwaarwegend punt’ voor de FNP.

Dongeradeel Sociaal heeft in de coalitieonderhandelingen in principe ingezet op 3 wethouders voor 3 fte. Ook heeft zij de optie genoemd van 2 fulltime en 2 parttime wethouders voor 3,5 fte, waarbij Dongeradeel Sociaal (met Ab de Ruiter als wethouder op het sociaal domein) en VVD (met Anton van der Aar als wethouder financiën) elk een deeltijd-wethouder zouden leveren. Maar ook een combinatie met de PvdA is als reële optie genoemd, vanwege de programmatische overeenkomsten met Dongeradeel Sociaal.

Een samenwerking van Dongeradeel Sociaal met de ABD en ChristenUnie ligt minder voor de hand. Daarvoor liggen de standpunten op een aantal punten te ver uitelkaar. Te denken valt aan de mega-windmolens (ABD) en de zondagopenstelling van winkels (CU).

Beide punten zijn voor de FNP ook ‘zwaarwegende punten’. Des te opmerkelijker is de keuze van de FNP voor, in eerste instantie, de ChristenUnie en, als dat niet lukt, de ABD. Of beter: De FNP heeft een voorkeur voor de ABD, maar gaat het eerst proberen met de ChristenUnie, de voorkeurspartner van het CDA. Een ‘moetje’ noemde fractievoorzitter Jouke Douwe de Vries dit in de raadsbijeenkomst maandagavond.

Hij vroeg zich vervolgens hardop af of beide coalities niet gedoemd zijn te mislukken. CDA, FNP en CU, omdat de FNP liever niet met de CU en wethouder Sicco Boorsma verder wil. En CDA, FNP en ABD, omdat het CDA geen voorstander van samenwerking met de ABD is. Kortom, levert dit wel de stabiliteit op die de informateurs hopen te bereiken met hun advies? We zullen het zien.

Al met al een bijzondere situatie. Dongeradeel Sociaal zal het formatieproces in ieder geval belangstellend en kritisch blijven volgen.