Ondanks een gerechtelijke uitspraak over de huishoudelijke hulp handelt de gemeente Dongeradeel nog steeds in de strijd met de wet. Tijdens de laatste raadsvergadering had Dongeradeel Sociaal hierover een interpellatiedebat met de wethouder willen voeren, maar de ChristenUnie hield dit tegen met steun van CDA, FNP en PvdA.
En dat is een unicum in de gemeenteraad van Dongeradeel. De gewoonte is namelijk dat een verzoek tot het voeren van een interpellatiedebat altijd wordt gehonoreerd. Wel zo democratisch ook, want anders zou oppositiepartijen door een coalitiemeerderheid steeds het zwijgen opgelegd kunnen worden. Des te opmerkelijker is de rol van ‘oppositiepartij’ PvdA. Zij steunde de coalitie bij het wegstemmen van het interpellatiedebat. Geen wonder dan ook dat de warrig opererende PvdA inmiddels schertsend ‘de vierde coalitiepartij’ wordt genoemd.
Het zou de PvdA toch ook diep in haar sociale hart moeten raken dat mensen straks onrechtmatig geen huishoudelijke hulp meer krijgen. Want dat is wat er aan de hand is. De rechter heeft geoordeeld dat de gemeenten Dantumadeel en Dongeradeel in strijd met de wet hebben gehandeld bij het afschaffen van de huishoudelijke hulp. Maar desondanks krijgen veel mensen nog steeds niet waar ze recht op hebben, waardoor nieuwe rechtszaken dreigen.
Zo weigert de wethouder om de tot dusver gevoerde gesprekken over te doen, terwijl de rechter die gesprekken onwettelijk heeft verklaard. Formeel kunnen die gesprekken pas worden gevoerd na 1 januari 2015, wanneer de nieuwe wet ingaat. Daarnaast heeft Dongeradeel, tegen de gerechtelijke uitspraak in, geen keukentafelgesprekken gevoerd met alle mensen die huishoudelijke hulp krijgen en is er geen gedegen onderzoek gedaan. Veel gesprekken zijn, en worden nog steeds, via de telefoon gedaan. Bovendien is van veel gesprekken geen verslag gemaakt, mist een deugdelijke onderbouwing van de besluiten en ontbreken er handtekeningen.
Daar komt nog bij dat Dongeradeel nu nog steeds alleen mensen actief gaat benaderen die een doorlopende indicatie voor huishoudelijke hulp hebben. Andere mensen moeten zelf een gesprek bij de gemeente aanvragen. Dat geldt dus ook voor mensen wiens indicatie dit jaar afliep en die van de gemeente ten onrechte te horen hebben gekregen dat ze geen nieuwe indicatie voor huishoudelijke hulp meer kunnen aanvragen. Ook dit is in strijd met de gerechtelijke uitspraak.
En of dat nog niet genoeg is, moet er ook sprake zijn van een redelijke overgangsperiode nadat de huishoudelijke hulp wordt stopgezet. Zes maanden wordt daarbij over het algemeen als redelijk gezien, maar Dongeradeel hanteert slechts drie maanden. De wethouder gaf in de raad aan dat de gemeente daarmee inderdaad een risico loopt. Een bewust risico dat de gemeente Dongeradeel nog veel meer geld kan kosten.
Tot dusver kost het onwettelijk handelen de gemeente al enkele tonnen extra. Twee ton aan extra huishoudelijke hulp, zo rekende de wethouder zelf in de raad voor, en daar komen nog de kosten voor extra ambtelijke inzet bij. Dongeradeel Sociaal is bang dat die kosten nog op gaan lopen, als er nieuwe rechtszaken volgen. Kosten die mede ten laste worden gebracht van het WMO-budget, dus van de zorg zelf, en dat vindt Dongeradeel Sociaal onverteerbaar.
Eerder heeft Dongeradeel Sociaal al gepleit voor een half jaar uitstel. Zij voelt zich daarbij nu ook gesteund door de uitspraak van de rechter. In dat half jaar kan de gemeente opnieuw en op ordentelijke wijze keukentafelgesprekken voeren met alle rechthebbenden. Mocht de huishoudelijke hulp daarna in sommige gevallen stopgezet worden, dan vindt Dongeradeel Sociaal een overgangsperiode van een half jaar op zijn plaats. De extra kosten hiervoor zullen gedekt moeten worden uit de algemene reserve van de gemeente Dongeradeel.
Bovenstaande is wat Dongeradeel Sociaal in het interpellatiedebat naar voren hadden willen brengen. Die mogelijkheid is haar door de ChristenUnie ontnomen met steun van coalitiepartners CDA en FNP en ‘oppositiepartij’ PvdA. Ik hoop dat deze democratische partijen en hun democratisch gekozen vertegenwoordigers zich nog eens goed achter de oren willen krabben, als ze dit lezen. Dongeradeel Sociaal zal ze in ieder geval op democratische wijze het vuur aan de schenen blijven leggen. Hoe lastig en bedreigend dat ook gevonden wordt.
Jouke Douwe de Vries
Fractievoorzitter Dongeradeel Sociaal