Voorzitter,

Wij spreken graag als eerst onze dank uit aan de bodes, de griffie, de ambtenaren, het college en de andere fracties voor hun samenwerking.

We hebben het vanmiddag over de eerste perspectiefnota van deze raadsperiode. En wat voor één!! 

Waar vorig jaar donkere wolken dreigend boven ons hoofd hingen, ziet het er nu een heel stuk positiever uit. Er is ruimte, ruimte om plannen te maken, ruimte om piketpaaltjes te slaan en ruimte om de schep in de grond te zetten.

Het betekent heel concreet dat de OZB en de leges niet hoeven te worden verhoogd, wat wel het plan was.

De bibliotheek, muziekschool, zwembad en musea kunnen open blijven. Maar dat is niet alles, er is meer ruimte.

De rijksbijdrage die we als gemeente de komende jaren ontvangen is fors verhoogd. Tot 2025 is er heel wat ruimte om plannen te realiseren en S!N wil dat samen met de raad oppakken. Er zijn al de nodige moties en plannen aangekondigd. Deze raad bruist van energie en laten we samen zorgen dat dit ten goede komt aan onze inwoners.

We zijn dan ook voor een duurzaamheidsfonds, waardoor het ook voor onze inwoners met een smalle beurs mogelijk wordt om te verduurzamen. We willen het dorpen- en wijkenfonds een impuls geven, waarmee we vertrouwen uitspreken in de kracht van mienskip. Inwoners en dorpsbelangen zitten boordevol ideeën om hun dorp of wijk een beetje mooier te maken. 

Ze kunnen nu aan de slag!

Als S!N, Sociaal in Noardeast, weten we maar al te goed er ook kwetsbare mensen in onze gemeente zijn, zoals jongeren die jeugdzorg nodig hebben en ouderen die problemen ervaren op het gebied van werk, zorg en/of wonen. Het is belangrijk om in te zetten op preventie en vroegsignalering. Dat willen we doen door de koppeling op zorg & onderwijs en zorg & welzijn.

Over Zorg en Onderwijs gesproken; S!N vindt het heel belangrijk dat alle kinderen in onze gemeente gelijke kansen krijgen.

Met al veel VVE-locaties in onze gemeente, waar kinderen en extra gestimuleerd worden waar nodig, zijn we al een heel eind goed op weg.

Wij zouden daar graag nog een initiatief aan toevoegen, die past binnen het VVE beleid. Namelijk; de VoorleesExpress.

Het project De VoorleesExpress zorgt ervoor dat kinderen die moeite hebben met taal, extra gestimuleerd worden.

Een andere opgave die voor ons ligt is het doorbreken van armoede die vaak van generatie op generatie overgaat. DokWurk speelt hier een belangrijke rol in en voert uit wat wij in ons sociale hart voelen. Iedereen is waardevol, elk mens heeft een talent, soms is er alleen wat hulp nodig om dat te ontdekken.

Als gemeente hebben de zorgplicht voor goede onderwijshuisvesting. Op 14 april ontvingen we de petitie voor de nieuwbouw van Dockinga voor Havo en vmbo-gt. We begrijpen dat er druk overleg is tussen de actiegroep en de wethouder. 

De druk op de woningmarkt is groot, de vraag is groter dan het aanbod. Ook hierin zoeken we de verbinding met onze inwoners en woningbouwcorporaties. Zodat er een evenwichtige balans ontstaat aan verscheidenheid aan woningen voor mensen die hier willen blijven of hier komen wonen. 

S!N vindt het belangrijk dat er ingezet wordt op biobased en energieneutraal bouwen, goed voor de mensen die er gaan wonen en voor de leefomgeving.

In de PPN lezen we over de Wet open overheid en de Omgevingswet, en hoewel ze inhoudelijk van elkaar verschillen ziet S!N een duidelijke overeenkomst aangaande communicatie. Punt van aandacht is het contact met onze inwoners, we zien dat de afdeling communicatie haar uiterste best doet om via verschillende kanalen onze inwoners te bereiken. 

Toch krijgen we soms nog signalen van inwoners dat het niet altijd lukt.

Dan zou ik het graag ook nog even hebben over Zero Based Budgetting. Uit het rapport blijkt dat er niets nieuws uit is gekomen. De knoppen waar we aan kunnen draaien hadden we zelf al gevonden. Dan zou je kunnen concluderen: we hebben het huishoudboekje best goed op orde. 

Maar met de onzekerheden als stijgende bouwkosten, gasprijzen en de oorlog in Oekraine, maar ook het Ravijn van 2026 in het vizier, realiseren we ons maar al te goed dat hoe goed het er nu ook uit ziet, dat er wel degelijk iets moet gebeuren. 

Regeren is vooruitzien en voor we het weten is het 2025, 2026.

Wij roepen dan ook op om nu al te kijken naar de niet voor de hand liggende mogelijkheden om toch te besparen. Wat kan anders ingekocht worden? Even simpel gezegd, in de supermarkt kies ik ook niet altijd voor het A-merk, maar ook regelmatig voor een b-merk of huismerk. Omdat het bijna net zo goed is, maar wel goedkoper. Door daar nu al over na te denken wordt het ravijn mogelijk makkelijker te overbruggen.

Hoewel het huishoudboekje goed lijkt, zien we dat het gedeelde huishouden met Dantumadiel toch niet de meerwaarde heeft, die we dachten dat het zou hebben. 

Onlangs is in beeld gebracht wat de impact van deze ontvlechting is. Het is duidelijk welke incidentele en structurele kosten het met zich meebrengt. Dit is in het raadsvoorstel van jaarstukken 2021 opgenomen. Wij kunnen ons goed vinden in de woorden van mevrouw Jouta zojuist. Wij staan hierin achter de koers van het college, er moet een duidelijk voordeel zijn en vooral de stip op horizon is belangrijk.

En nu het dan allemaal zo positief lijkt, vinden wij dat vooral onze inwoners hiervan moeten profiteren. En laten we dan ook onze jongeren niet vergeten, betrek ze bij het maken van plannen! Ze hebben vaak vernieuwende en mooie ideeën.

Na vele jaren ontwerpen, plannen maken en plannen bijstellen, is de realisatie van het nieuwe Harddraverspark dichtbij! Wij vinden het fijn dat de verenigingen die dat wilden, er een nieuwe plek krijgen.

Ook jongeren moeten er een plek krijgen, vinden wij. 

Wij zouden graag zien dat zij betrokken worden bij de verdere uitwerking van de plannen en ze kunnen meedenken over hun nieuwe plek. Dat staat ook in onze motie Skatepark Dokkum.

Afgelopen maand, juni, was het Pride Month . De maand waarin speciaal aandacht wordt besteed aan de positie, emancipatie en acceptatie van de LHBTIQ+-ers. De letters staan voor lesbisch, homo-, biseksueel, transgender, intersekse en queer. De + staat voor alle andere manieren waarop mensen zichzelf benoemen.

We zijn sinds oktober 2020 officieel Regenbooggemeente.

Wij willen graag een gemeente zijn, waar iedereen zichzelf mag zijn, waar iedereen zich thuisvoelt. Wij komen dan ook met een voorstel, omdat we graag één of meerdere plekken creëren in onze gemeente waar duidelijk zichtbaar is dat iedereen welkom is.

Dan hebben we al vele jaren een band met goede band met de zustersteden het Engelse Crediton en Duitse Fulda. Wat zouden graag zien dat deze band geïntensiveerd worden en dat we vooral gaan inzetten op het betrekken bij onze schooljeugd. Ik denk dan bijvoorbeeld aan uitwisselingsprojecten waar alle scholen aan mee kunnen doen, denk in mogelijkheden!

Dan sluit ik bijna af voorzitter.

De oproep die de accountant deed in It Petear was heel duidelijk: Er is nu ruimte, pak die ruimte en vul hem met voorstellen. We zullen niet al het gras voor de andere fracties wegmaaien, maar ruimte voor jullie laten, zodat we dit samen kunnen doen.