Er is veel te doen rondom het afschaffen van de huishoudelijke hulp in onze gemeente. Zo heeft de rechter begin december de gemeenten Dantumadeel en Dongeradeel op de vingers getikt over de manier waarop ze tot afschaffing wilden overgaan. Wie een doorlopende indicatie voor huishoudelijke hulp heeft, heeft nu in ieder geval recht op huishoudelijke hulp tot 1 mei 2015. En zo zijn er nog meer zaken die u moet weten. Hieronder een overzicht.
Voor dit artikel hebben we gebruik gemaakt van de informatie op de websites van de belangenorganisaties PerSaldo en Ieder(in). Aanvullende informatie en opmerkingen van Dongeradeel Sociaal zijn cursief toegevoegd.
Wat mag de gemeente?
De gemeente mag de algemene regels voor huishoudelijke hulp veranderen. Ook voor mensen die al hulp hebben. Maar vervolgens moet de gemeente dan via een persoonlijk gesprek onderzoeken of deze algemene regels passend zijn voor uw specifieke situatie. Is dat niet het geval, dan moet de gemeente u de mogelijkheid bieden om een maatwerkvoorziening aan te vragen. Dit geldt voor alle vormen van huishoudelijke hulp (1 en 2).
De gemeente mag de hulp ook onderbrengen in een algemene voorziening, waarbij mensen bijvoorbeeld tegen gereduceerd tarief zelf hulp kunnen inkopen. Maar ook hier geldt dat vervolgens met u samen moet worden bekeken of dat in uw geval passend is.
Kortom, het zonder enig onderzoek of motivering hulp schrappen of wijzigen mag dus niet. Het feit dat de gemeente moet bezuinigen, geldt niet als afdoende motivering!
Dit zegt ook de rechter in de uitspraak van 9 december 2014 over de zaak die een bejaard echtpaar samen met Ieder(in) heeft aangespannen tegen het zomaar – zonder nader overleg – schrappen van huishoudelijke hulp in de gemeente Dantumadeel (met hetzelfde beleid als Dongeradeel). Ook staatssecretaris Van Rijn tikt in een brief aan de Tweede Kamer de gemeenten Dantumadeel en Dongeradeel hierover op de vingers.
Zorgvuldig onderzoek en een overgangstermijn
Als de gemeente uw indicatie huishoudelijke hulp wil wijzigen, is de gemeente allereerst verplicht om met u hierover in gesprek te gaan. U heeft recht op een zorgvuldige herindicatie, waarbij gekeken wordt naar uw individuele situatie (waaronder uw persoonlijke kenmerken, behoeften, aanwezigheid van andere hulp en uw financiële situatie). Zolang uw situatie niet is verbeterd en er ook geen sprake is van andere veranderingen, zal de gemeente vervolgens in ieder geval een redelijke overgangstermijn moeten hanteren.
De gemeente Dongeradeel hanteert een termijn van 3 maanden, maar er zijn diverse gemeenten die 6 maanden aanhouden (vanaf 1 januari of later). 6 maanden wordt over het algemeen als een redelijke overgangstermijn gezien. Zelfs wethouder Boorsma erkende in de raad van 18 december 2014 dat de gemeente met 3 maanden een risico loopt, mocht er een nieuwe rechtszaak worden aangespannen.
Wat kunt u doen?
Dat hangt ervan af hoe u bent geïnformeerd.
U heeft alleen een vooraankondiging gekregen
Het kan dat uw gemeente u alleen een brief heeft gestuurd dat uw hulp stopt of verandert, zonder uitnodiging voor een gesprek. Als dit nieuwe voorstel niet passend voor u is, laat dat dan meteen weten aan de gemeente en vraag een persoonlijk gesprek aan.
U heeft een wijzigings- of beëindigingsbesluit gekregen
Als u een lopende indicatie heeft, moet uw gemeente altijd een wijzigings- of beëindigingsbeschikking aan u sturen. Tegen deze beslissing kunt u bezwaar aantekenen. Ook het besluit van de gemeente als antwoord op uw verzoek voor een maatwerkoplossing, geldt als een besluit waartegen u bezwaar kunt maken
Hier kunt u een standaardbezwaarschrift downloaden (zie onderaan de pagina).
Hoe herkent u een besluit?
Een wijzigings of beëindigingsbesluit is te herkennen aan de bezwaarclausule aan het eind van de brief. Die clausule begint met: “Indien u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen … bezwaar aantekenen….”
U heeft meestal zes weken de tijd om een bezwaarschrift in te dienen. Deze termijn begint te lopen op de dag nadat de beslissing verzonden is. Als u te laat bent met het verzenden, wordt het bezwaarschrift niet in behandeling genomen. Dan staat het besluit vast!
In Dongeradeel zijn de brieven met de beschikking van 30 september 2014 ingetrokken. Mensen met een doorlopende indicatie voor huishoudelijke hulp krijgen een nieuwe brief. De bezwaarperiode gaat dan opnieuw lopen.
Waar moet u op letten in het gesprek met de gemeente?
De gemeente moet vooraf duidelijk maken wat het doel is van het gesprek. (Uw doel is duidelijk, maar het is ook goed om te weten wat de gemeente van plan is). U mag iemand meenemen naar het gesprek of kunt de gemeente vragen naar de mogelijkheid van cliëntondersteuning. In het gesprek zal duidelijk moeten worden of de voorgestelde oplossing passend en betaalbaar is. Als dat niet het geval is, dan moet u dat heel goed kunnen uitleggen.
Van de uitkomst van het gesprek krijgt u een verslag. Bent u het hiermee eens dan tekent u voor akkoord. Als u zich niet herkent in dit verslag tekent u voor gezien. In beide gevallen kunt u een aanvraag voor een maatwerkvoorziening indienen.
Via ons Sociaal Meldpunt horen wij dat mensen ook telefonisch worden benaderd door de gemeente. Dat wordt niet verstaan onder een persoonlijk gesprek. Vaak wordt van een telefonisch onderhoud ook geen verslag verstrekt. Dat is in strijd met de wet.
Hoe bereid ik me goed voor op het gesprek met de gemeente?
Het gesprek is een belangrijk onderdeel van de procedure bij het verkrijgen van ondersteuning door de gemeente, in het bijzonder als het gaat om een maatwerkvoorziening. De gemeente mag hierbij zelf bepalen op welke wijze zij met u in gesprek gaat, zolang de gemeente uw individuele situatie op zorgvuldige wijze onderzoekt. Een goede voorbereiding op het gesprek met de gemeente is dus belangrijk. Lees hier de handreiking ‘Keukentafelgesprek’ met verschillende tips voor een goede voorbereiding van dit gesprek.
Waar kan ik terecht voor hulp?
N.B. Dongeradeel Sociaal vraagt zich, na overleg met diverse belangenorganisaties, af of punt 7 (bij de veelgestelde vragen) over het niet mogen betalen van familieleden rechtsgeldig is.
